Gmina Żyraków

Decyzja Nr rej. A – 427 z dnia 18.12.1998 r., wpisu dokonał Wojewódzki Konserwator Zabytków w Tarnowie.

                  Kościół p.w. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Zasowie został zbudowany w 1885 roku i konsekrowany w roku następnym przez biskupa tarnowskiego Ignacego Łobosa. Niszczony w czasie działań wojennych w 1915 roku, kiedy zburzona została wieża oraz w 1944 roku kiedy zniszczeniu uległy dachy, wieża i część wyposażenia. W 1945 roku kościół został odbudowany, a w 1966 roku był gruntownie odnawiany.  Ma charakter neogotycki, murowany z cegły, otynkowany. Jednonawowy, czteroprzęsłowy z parą kaplic o charakterze transeptu oraz z prezbiterium zamkniętym trójbocznie, po bokach którego są dwie przybudówki  zakrystyjne. Przy nawie od frontu, niska wieża, nie odbudowana do pierwotnej wysokości. Wnętrze nakryte sklepieniami krzyżowymi na gurtach, spływającymi na filary przyścienne. Kaplice otwarte do nawy arkadami ostrołukowymi. Na zewnątrz ściany kościoła opięte uskokowymi przyporami. Szczyty schodkowe nad kaplicami i pomiędzy nawą a prezbiterium. Dachy dwuspadowe, kryte blachą z wieżyczką na sygnaturkę nad nawą. 

Wyposażenie wnętrza kościoła jest w większości neogotyckie. Siedem ołtarzy, z których pięć wykonanych przez Wojciecha Samka w latach 1910 – 14. W ołtarzu głównym obrazy: MB z Dzieciątkiem w typie MB Śnieżnej, być może z XVII wieku., malowany na desce oraz św. Stanisława Bpa z początku XX wieku malowany przez Leopolda Rachwała. Chrzcielnica murowana, barokowa z XVII wieku z kartuszem z herbami Korczak i Jelita. Dwa krucyfiksy barokowe z XVII wieku, z nich jeden zawieszony na zewnętrznej ścianie prezbiterium. Organy 25 – głosowe firmy Biernacki z 1962 roku przebudowane w 1999 roku przez Mirosława Jakubowskiego z Włocławka. Poprzednie organy firmy Rieger z 1904 roku zostały zniszczone w czasie II wojny światowej. Dzwonnica wolno stojąca, wzniesiona w 1960 roku z żelaza z trzema dzwonami z lat 60 – tych XX wieku. Od płd przy kościele stoją dwa krzyże nagrobne, z nich jeden hrabiny Amelii z Jezierskich Łubieńskiej (zm. W 1885 roku). Gruntowny remont kościoła zastał wykonany w latach 1995 – 2008 ze środków parafii Zasów, funduszy europejskich, Gminy Żyraków i indywidualnych sponsorów oraz przy współudziale i wkładzie materialnym i finansowym parafian. W czasie remontu i odnowy obiektu wykonano wiele prac niezbędnych dla zabezpieczenia obiektu wewnątrz i w otoczeniu kościoła.

 Decyzja Nr rej. A – 315 z dnia 24.09.1988, wpisu dokonał Wojewódzki Konserwator Zabytków w Tarnowie.

 W 1791 r. biskup tarnowski Florian Amand Janowski utworzył w Nagoszynie placówkę duszpasterską, zależną od parafii w Przecławiu. Dopiero w 1925 r. biskup tarnowski Leon Wałęga erygował tutaj samodzielną parafię. Poprzedni drewniany kościół p.w. św. Barbary został przeniesiony do Nagoszyna z Ropczyc w 1790 r. Po wzniesieniu obecnego kościoła murowanego został ponownie przeniesiony tym razem do Lichwina gdzie w 1979 r. został zniszczony w czasie pożaru. Obecny kościół zbudowany został w latach 1922-25 według projektu architekta Teodora Talowskiego. Pracami budowlanymi kierował architekt Jan Krawczyk a przy budowie brał czynny  udział Stanisław Kostrzewa. Konsekracji kościoła dokonał biskup tarnowski Leon Wałęga w roku 1925. Kościół ma charakter neogotycki, jest murowany z cegły. Trójnawowy, bazylikowy, z krótkim prezbiterium zamkniętym trójbocznie, po bokach którego jest zakrystia i składzik. Z boku przy korpusie dostawiona została wysoka wieża kwadratowa, ujęta ukośnymi przyporami, nakryta ostrosłupowym hełmem. Ściany zewnętrzne prezbiterium i naw bocznych opięte zostały przyporami. Fasada zwieńczona trójkątnym szczytem, z wielkim oknem ostrołukowym i kamienną rzeźbą Chrystusa Ukrzyżowanego po środku. 

W prezbiterium i nawie głównej okna ostrołukowe, w nawach bocznych okna koliste.  Dach nad prezbiterium i nawą główną wspólny, dwuspadowy z wieżyczką na sygnaturkę, nad nawami bocznymi dachy pulpitowe. Wnętrze nakryte sklepieniami krzyżowymi na gurtach. Arkady międzynawowe ostrołukowe. Chór muzyczny wsparty na dwóch arkadach wspartych na masywnym filarze. Polichromia wnętrza figuralna i ornamentalna, wykonana przez Wacława Taranczewskiego w 1969 r. Witraże w oknach prezbiterium  neogotyckie, figuralne. Trzy ołtarze neogotyckie z czasu budowy kościoła, wykonane przez Wojciecha Gallusa, z rzeźbami zakupionymi w Gróden w Tyrolu. W ołtarzu głównym obraz św. Jana Kantego, malowany około 1920 r. przez Wincentego Wodzinowskiego. Ambona i konfesjonały neogotyckie wykonane około 1925 r. przez Wojciecha Gallusa. Chrzcielnica alabastrowa z 1929 r. Dwa dzwony odlane przed 1939. W roku 2010 pod kierownictwem ks. Dr Adama Kardyś parafia Nagoszyn, z udziałem środków finansowych przez parafian, gminę Żyraków oraz przy pomocy środków uzyskanych z funduszów europejskich wykonała odnowę wnętrza kościoła. Zostały wykonane prace konserwatorskie przy odnowie głównego ołtarza, przeprowadzono malowanie wnętrza kościoła, podjęto również prace przy odnowie elewacji zabytkowego obiektu kościoła. Wykonano szereg prac niezbędnych w otoczeniu kościoła. W chwili obecnej prace dotyczą renowacji muru ogrodzenia terenu kościoła parafialnego w Nagoszynie. 

Mur kościoła parafialnego powstał w latach 1929-30. Od strony południowo-zachodniej ogrodzenie zostało wzniesione na betonowo-kamiennym cokole, słupy ogrodzenia są murowane z cegły ceramicznej, przykryte czterospadowymi czopami kamiennymi, przęsła murowane z cegły pełnej z ażurowym wykończeniem w formie krzyży, przykryte dwuspadowym daszkiem kamiennym. Przedmiotowy mur ogrodzeniowy  ze względu na formę architektoniczną posiada atrakcyjną kompozycję z bryłą kościoła parafialnego. Mur ogrodzeniowy posiada cechy zabytkowe i stanowi integralny element zagospodarowania otoczenia kościoła parafialnego w Nagoszynie, którego wpis do rejestru zabytków został dokonany w 2015 r.